Aydınlanma, Oryantalizm ve İslam

Oryantalizm ve oryantalistlerin ya da baska bir deyisle Sarkiyat ve müstesriklerin Islam'in baslangicindan günümüze kadar Müslümanlarin entelektüel bilinçlerinde Hiristiyanlik ve Hiristiyanlar bir anlamda da misyonerlikle özdeslesen kavramlar olarak kendilerini sürekli muhafaza ettiginden kimsenin süphesi bulunmamaktadir. Elbette ki birkaç safhaya ayrilan oryantalizm çalismalarinin her safhada ayni özellikleri tasidigini söylemek meselenin anlasilmasinda dogru bir yöntem ve anlayis degildir. Zira bir aydinlanma dönemi oryantalizm çalismalari daha dogru bir tanimlama ile aydinlanma filozoflarinin Islam hakkindaki arastirmalari diger oryantalizm çalismalari ve oryantalistlerden istisnalariyla birlikte kesin çizgilerle ayrilmaktadir. Bununla birlikte oryantalizm çalismalarinin baslangicindan günümüze degin degismeyen bir takim karakteristik özelliklerinin de oldugunun vurgulanmasi gereklidir. Bunlarin belki de en önemlisi inanç ögretilerinin dolayisiyla da kelam konularinin bu çalismalarda en önemli payi almis olmasidir. Bu baglamda eserin temel hedefi Islam inanç sistemi ve kelam konularinin oryantalistler ile aydinlanma dönemi filozoflari tarafindan nasil ve ne sekilde ele alinip degerlendirdiklerinin karsilastirmali bir sekilde ortaya konulmasidir. Ancak çalismamizin Alman oryantalistleri ile filozoflariyla sinirli oldugunu ve takriben 1700 1900 yillari arasindaki zaman dilimini kapsadigini belirtmemiz gerekecektir.