Copernicus, Kant, ve Düşüncenin Modernliği

Kur'an'da göklerin bile bir denge ve ölçüyle ( mizan ) döndügü açiklandiktan hemen sonra, öyleyse insanlarin da alisverislerindeki tartida ve ölçüde ( mizan ) hile yapmamasi gerektigi söylenir. Bize, ister istemez artik fazlasiyla modern zihniyetlere sahip olan bize göre dogal olan ( phusei ) ve toplumsal ya da kültürel olan ( thesei ) arasindaki bu keskin geçis ilk anda yalnizca retorik deger tasiyabilir ve üstelik bu retorik gereginden fazla saf kulaklardan baskasina da hitap etmemektedir, oysa modern öncesi hemen herkes için, eger dogal ve toplumsal arasindaki iliskiyi tasarlamanin marjinal bir kuramini izlemiyorlarsa, açik bir hakikatin hatirlatilmasindan baska hiçbir sey söz konusu degildir. Herakleitos, örnegin, yildizlarin döndükleri güzergahlardan sapmalari halinde derhal Dike 'nin onlari yeniden dogru yollarina sokacak oldugunu açiklar, ve Dike öncelikle dogal olana degil, toplumsal olana iliskin bir kavram olan Adalet'tir. Öyleyse Kur'an metni ve Herakleitos bize göre neredeyse tamamen anlamsiz ve modern öncesi olan ve kinik olmayan herkes için son derece anlamli olan bir retorikte ortaktirlar: Göklerde varolan tekvinî düzen ve insanlar arasin- da varolmasi gereken tesriî düzen geçislidir ve birbirlerini yansilamalari gerekir. –Hobbes'un eserini modernlige iliskin çok temel bir kirilma noktasinin temsilcisi kilan da bu kendili- ginden ve evrensel varsayimin giderek ortadan kalkisidir zaten. Kur'an'i ve Herakle- itos'u bizim gözlerimizde garip bir retorikten ibaret kilan episteme , tam olarak, bizi modern kilmakta olandir ve kültürün her analojik tasarimini reddeder. Daha dogrusu, önce voluntarist bir din yorumunda onu reddetmis, ardindan tamamlanmis bir modernlik zaten artik ondan mümkün her anlamliligi esirgemistir.Copernicus