Lale Devrinde Savaş İran Seferinde Organizasyon ve Lojistik

Lale Devri deyince hemen herkesin aklina Osmanli Imparatorlugu'nun kisa ama bir o kadar da “eglenceli” baris dönemi gelir. Özellikle Ahmet Refik'in anlatimlarinda lale bahçeleri ve Sadabad eglenceleriyle ünlenen, sasali bir dönem olarak tanimlanir. Ancak bu devirde Osmanli Imparatorlugu, Sah Ismail'den itibaren rekabet halinde oldugu dogudaki komsusu Safevîler ile uzun süre devam edecek olan bir savasa girismistir. Dolayisiyla Lale Devri ayni zamanda uzun süren savaslarin ve oldukça sikintili diplomatik bir sürecin yasandigi dönemdir. Bu savaslar sirasinda Osmanli ordusu Iran'a üç koldan seferler düzenleyerek basarilar kazanmissa da bunu sürdürememistir. Öyle ki ele geçirilen yerlerin kaybedilmeye baslanmasi sadrazam Nevsehirli Damat Ibrahim Pasa'nin katlinde ve Sultan III. Ahmed'in tahttan indirilmesinde önemli bir rol oynayacaktir. 600 yili askin bir süre genis cografyalara, kitalara egemen olan Osmanli Imparatorlugu'nun basarilarinda askeri gücünün yani sira seferleri organize edebilme yetenegi ve tecrübesi ile lojistik ikmali saglama becerisinin payi yadsinamaz. Iste bu kitap tam da bu konuya odaklanmaktadir. Kitapta Iran'a düzenlenen seferler için yapilan hazirliklar, seferler sirasinda cephelere ulasimin nasil ve hangi vasitalarla saglandigi, sefere katilan askeri birlikler, bu birliklerin iasesinin karsilanmasi, seferin tasraya yansimalari ile seferin mali yönü incelenmistir. Kisaca bir seferin görünmeyen ve pek de bilinmeyen yönü yani arka plani ortaya konulmaya çalisilmistir. Serdar Genç, halen Balikesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'nde ögretim üyesi. Genç'in Osmanli seferleri, Osmanli döneminde Karesi Sancagi ve Osmanli giyim kusam kültürü ile ilgili çalismalari var.