Marx

Hegel, Thales'ten kendisine, felsefe tarihinin bir degerlendirmesini yapmis ve bu sürecin sonunda durdugunu iddia etmisse, Marx da felsefe tarihini düsüncenin insana yabancilasmasinin hikâyesi olarak okuyarak onun yapisökümünü gerçeklestirmistir. Onun yaptigi, felsefe tarihinin içinde yer almak ya da sonunda durmak degil, etrafinda dolanmak, duvarlarini kesfetmek ve savunma mekanizmalarini yikmaktir. Ama bu yapisöküm hikâyenin sonu degil, ona yeni bir yön vermek, onu daha güzel yazmak için bir firsat olmaliydi. Bu anlamda, Marx'in filozoflara herhangi bir insan olarak yükledigi sorumluluklarin yani sira, filozof olarak yükledigi sorumluluk da oldukça agirdir ve henüz yerine getirilmemistir.Bu iddiamin Marx'tan sonra gelen ve Marx'in düsüncelerini anlamak, anlamlandirmak ve gelistirmek yolunda önemli katkilar saglamis olan birçok düsünürün çalismalarini görmezden gelmek ya da küçümsemek olarak algilanmayacagini umuyorum. Demek istedigim sadece; praxis felsefesi dünyayi geri almadikça; onu Marx'in anladigi sekliyle felsefenin, insanin hizmetine sokmadikça; felsefe sadece toplumun bir kisminin yapmaya çalistigi zihinsel bir ugras olmaktan çikip, bütün insanlarin eylerken, üretirken, her yönüyle dünya ile etkilesimlerini sürdürürken deneyimledikleri bir varolus sekline dönüsmedikçe, Marx'in felsefi vicdanlarimizda bir biçak saplarcasina açtigi yaranin kapanmayacagidir.