Saçaklızade -ve Osmanlı Döneminde Maraşlı Alimler

Asirlarca birçok medeniyete besiklik yapmis olan Maras, Osmanli Döneminde basta meshûr sahsiyet Saçaklizâde Muhammed Efendi olmak üzere, yüzlerce âlim yetistirmistir.
Bu eserde, Osmanli döneminde sehirde uygarligin simgeleri olan pek çok han, medrese, imaret, hamam, çesme, sibyan mektebi, dükkan, bedesten ve bir pasa sarayinin bulundugu ve Maras sehrinde yasayan halkin karakteri hakkinda bilgi veren Evliya Çelebi'nin, tamaminin Türkmen oldugunu, çok dürüst ve yardimsever olduklarini, onlarin temiz çuka giydiklerini naklettigi kaydedilmistir.
Saçaklizâde'nin yasadigi devirdeki siyasi ve kültürel durumu belirten bir giristen sonra, Saçaklizâde Muhammed Efendi'ninhayati ve çesitli bilim dallarina dâir kaleme aldigi elyazmasi ve matbûeserleri müstakil bir sekilde ele alinmistir.
AyricaSaçaklizâde Muhammed Efendi'nin, talabeleri nazari itibara alarak kaleme aldigini belirttigi ve temel arûz bilgilerini ihtivâ eden “Lübbü'l-Arûz” adlieserinin ismi, maalesef hiçbir kaynakta zikredilmemektedir. Ancak bu eserin bir yazma nüshasinin, Ankara Millî Kütüphâne, Yz. A 7499/4 numarada bulundugu tarafimizdan tespit edilmistir. Arap ve Türk arûzuna dâir temel bilgiler verildikten sonra, Lübbü'-Arûz'un yazma tipki basimi ve ana hatlariyla muhtevâsi kaydedilmistir.
Bunlarin yani sira Maras tarihi ve kültürü bakimindan büyük önem arz eden Osmanli döneminde yasamis Marasli âlimlerin hayatlari, Türkiye Kütüphanelerinde bulunan eski harfli elyazmasi ve matbû eserleri (arastirmacilara hareket noktasi olsun diye kütüphane bölüm ve kayit numaralariyla), menkibeleri, naklettikleri hadîs-i serîfler ve hikmetli sözler topluca sunulmustur. Bazen bu eserlerin muhtevâlari tanitilmis veya bazi bölümlerine yer verilmistir.
Sonuçta bu eserin önem ve ehemmiyetini, “Kimbir mü'minin hayat tarihini yazarsa, onu yasatmis gibi olur.” (Hadîs-i serîf), “Bizim eserlerimiz, bizi tanitan belgelerdir. Bunun için bizden sonra eserlerimize bakiniz.” (Bir siir beyiti)ve “Büyüklerini tanimayan bir millet, asla yükselemez.” (Veciz söz) ifâdeleri açikca göstermektedir.