Şii Gelenekte Alternatif Bir İktidar Mücadelesi: Erken Dönem Zeydilik

Sia, genel olarak imamin ‘nas' ve ‘tayin' ile belirlendigi iddiasiyla diger mezheplerden farklilasarak Islam düsünce tarihi içerisinde kendisine yer edinmistir. Ancak Sia, yine büyük oranda imamet konusundaki görüs ayriliklari nedeniyle kendi içerisinde firkalara ayrilmistir. Imamet konusundaki görüslerini esas alarak Siî firkalari, imamin vasfen belirlendigini iddia eden Zeydiyye ve imamin açik nas ile belirlendigi iddia eden digerleri seklinde tasnif etmek mümkündür. Bu açidan Zeydîlik Siî gelenek içerisinde iki temel yaklasimin farkini yansitmaktadir.Iktidarin kendi haklari oldugu iddiasiyla 122/740 yilinda Zeyd b. Ali'nin Emevilere karsi gerçeklestirdigi isyan ile tarih sahnesine çikan Zeydîler 3/9. yüzyilin sonlarina dogru Taberistan ve Yemen'de kendi hâkimiyetlerini tesis etmislerdir. Zeydîler, diger Siî firkalara nispetle imamet mücadelesinde siyasi açidan aktif bir tavir takinarak alternatif olusturmuslardir. Imamette açik daveti ve bizzat aktif mücadeleyi sart kosan Zeydîllik siyasi-itikadi nitelikli bir mezhep olarak halen Kuzey Yemen'de varligini devam ettirmektedir.